Độ đục là gì? Nguyên nhân và cách xác định lượng nước đục

 

Độ đục là gì?

Độ đục có tên tiếng anh là Turbidity là thước đo mức độ nước mất đi độ trong suốt bởi sự hiện diện của các hạt lơ lửng mà mắt thường không nhìn thấy được. Khi tổng chất rắn lơ lửng trong nước càng nhiều thì độ đục càng cao. Vì vậy độ đục được xem là thước độ đánh giá chất lượng nước chính xác.

Độ đục trong nước phụ thuộc lượng ánh sáng bị tán xạ bởi các hạt lơ lửng trong nước. Nếu càng nhiều hạt thì ánh sáng càng bị tán xạ nhiều.

Nguyên nhân gây ra độ đục

Hầu hết các sinh vật đều góp phần làm nước bị đục. Hiện tượng xói mòn và nước sinh hoạt thải ra từ khu công nghiệp, bể bơi hoạt động nhiều mà không thay nước thường xuyên. Ngoài ra yếu tố khai thác mỏ, làm áo trộn đất dẫn đến độ trầm tích nâng cao chảy vào đường nước cũng làm nước về nguồn xuôi đục. Một số nguyên nhân chính gây ra độ đục của nước như sau:

• Sự phát triển của tảo, thực vật thủy sinh
• Các chất lắng đọng từ đáy bể bơi, sông ngòi, bể nước
• Nước thải từ khu công nghiệp, khu dân cư
• Lá cây, bụi bẩn bị gió cuốn vào bể
• Trầm tích gây ra xói mòn
• Thực vật phù du.

Tầm quan trọng của độ đục là gì

Độ đục giúp xác định chất lượng nước có trong bể bơi, bể nước sinh hoạt và nước ở sông hồ. Chính vì vậy đây là một đại lượng quan trọng mà bất kỳ ai cũng cần phải chú ý.

Độ đục gây ô nhiễm nguồn nước

Nguồn nước ô nhiễm thì các chất như kim loại hòa tan cũng như mầm bệnh có thể bám vào các hạt lơ lửng đồng thời xâm nhập trong nước. Đây là nguyên nhân hàng đầu giải thích lý do tại sao có sự gia tăng độ đục.

Trong chất gây ô nhiễm gồm các loại vi khuẩn, động vật nguyên sinh, thủy ngân, chì, chất dinh dưỡng, thuốc trừ sâu.

Độ đục ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng nguồn nước

Theo chất lượng nước thì tổng hàm lượng chất rắn lơ lửng cao và độ đục cao sẽ làm gia tăng nhiệt độ nước, đồng thời giảm mức oxy hòa tan. Khi đó các hạt lơ lửng sẽ được hấp thụ nhiệt từ bức xạ mặt trời so với các phân tử nước.

 

Hình ảnh nước trong bể bị đục khi không được xử lý

Độ đục ảnh hưởng quá trình quang hợp

Độ đục cũng là yếu tố quan trọng gây ức chế quang hợp thông qua cách cản ánh sáng mặt trời. Khi đó quá trình này sẽ bị ngừng hoặc giảm cho nên khả năng sống sót của thực vật bị giảm cũng như giảm sản lượng oxy hòa tan.

Độ đục làm tăng khả năng xói mòn

Sự gia tăng độ đục có thể thấy hiện tượng này ở các bờ sông, kênh rạch, ảnh hưởng lâu dài đến lượng nước. Hiện tượng xói mòn có thể làm giảm chất lượng môi trường sống của cá và sinh vật khác.

Phương pháp xác định độ đục trong nước

Hiện nay có một số phương pháp kiểm tra và xác định độ đục của nước. Cho biết được mức độ suy giảm hay giảm cường độ của nguồn sáng khi nó đi qua mẫu nước. Thông qua cách đo như sau:

Phương pháp so màu

Phương pháp so màu được mọi người áp dụng thường xuyên hơn. Độ đục nước sẽ thông qua đơn vị NTU. Đây là dụng cụ chuyên đo, gọi khác là nephelometer hoặc turbidimeter. Dùng đo cường độ ánh sáng phân tán khi một chùm ánh sáng đi qua một mẫu nước ở góc 90 độ.

 

Đo độ đục bằng phương pháp so màu

Phương pháp Jackson Candle

Jackson Candle là phương pháp không mấy ưa chuộng bởi đơn vị được biểu thị độ đục JTU hoặc Jackson. Phương pháp này được sử dụng ngọn lửa nến nhìn qua một cột trong suốt chứa đầy nước. Khi đó chiều dài của nước mà ngọn nến nhìn thấy sẽ liên quan đến độ đục của nước.

Có thể bạn quan tâm:

• Nước cứng là gì? Cách làm mềm nước cứng được áp dụng nhiều
• Cách tính pH – Các công thức tính pH ra kết quả chính xác

Làm thế nào để giảm độ đục?

Khi đã hiểu được câu hỏi độ đục là gì người ta thường chú ý đến cách giảm độ đục. Đa phần mọi người thường áp dụng cách giảm độ đục của nước bằng cách ngăn chặn dòng chảy. Tuy nhiên đối với các trường hợp nước uống hay nước bể bơi công cộng sẽ được xử lý nước thô ngay từ đầu để làm giảm độ đục. Trong đó, các quy trình về quy định sẽ được thiets lập nghiêm ngặt nhằm đảm bảo quá trình xử lý nước bể bơi và nước uống an toàn, đạt tiêu chuẩn chất lượng nhất.

 

Hình ảnh trước vào sau khi được xử lý nước

Đầu tiên để giảm độ đục thì cần bắt buộc phải trải qua quy trình loại bỏ các hạt lơ lửng trong nước. Khi đó nguồn nước cần xử lý bằng các hóa chất hồ bơi và hóa chất keo tụ, lắng độc như trợ lắng PAC, phèn,…Từ độ các hạt lơ lửng sẽ lắng đọng tạo thành các chất rắn to dưới đáy. Sau quá trình đó nước sẽ được đưa qua bể để lọc sạch sẽ.

Trường hợp tự nhiên, điển hình là nước ngầm ít bị đục hơn thì quá trình lắng đọng sẽ được rút ngắn, tối ưu thời gian, chi phí. Sau đó phần lớn các hạt hòa tan sẽ bị loại bỏ và nước được đưa qua bộ lọc sẽ loại bỏ trên 99% các chất rắn lơ lửng còn lại.

Theo một quy định USEPA đã yêu cầu 95% nước uống trong thời gian 1 tháng sẽ có chỉ số đục >0,5NTU. Và đảm bảo không có mẫu nào vượt quá 5NTU tại mọi thời điểm.

Sự khác nhau giữa độ đục và tổng chất rắn lơ lửng

Độ đục được xác định bằng số lượng ánh sáng tán xạ của các hạt. Tổng chất rắn lơ lưởng là tổng chất chất rắn đo được trong nước. Chúng có điểm giống và khác nhau như sau.

Điểm giống nhau

Tổng chất rắn lơ lửng và độ đục đều là các hạt có trong cột nước. Đây là những chất cần phải loại bỏ mang tới chất lượng nguồn nước. Độ đục và độ trong cần phải có tính trực quan của nước thông qua sự tán xạ cũng như giảm nguồn sáng

Với 3 thông số trên gồm độ đục, tổng chất rắn lơ lửng, độ trong đều có mối liên quan mật thiết với nhau, dù là trực tiếp hay gián tiếp.

Điểm khác nhau

 

Độ đục	Tổng chất rắn lơ lửng
Yếu tố được xác định bởi ánh sáng bị phân tán ra khỏi hạt lơ lửng trong nước. Tuy nhiên phép đo này được áp dụng để tính tổng chất rắn hòa tan nhưng không chính xác.	Chất rắn lơ lửng là đại lượng đo tổng vật chất rắn tại một thể tích nước. Có thể gọi TSS là một phép đo cụ thể của các chất rắn lơ lửng, vô cơ, hữu cơ theo khối lượng.
Độ dục không bao gồm bất kỳ chất rắn lắng đọng hay khối lượng đáy. Độ đục có thể bị ảnh hưởng bởi chất hữu cơ hòa tan có màu. Bởi nó hấp thụ các tia sáng thay vì phản xạ.	Trong TSS gồm có chất rắn lắng đọng hoặc cho phép đo trực tiếp tổng chất rắn có trong vùng nước. Đây là phương pháp có thể tính toán tốc độ lắng cao.

 

Như vậy bạn đã trả lời được câu hỏi độ đục là gì rồi phải không nào. Hy vọng những thông tin đầy đủ trên mà Bilico cung cấp sẽ giúp ích cho quý bạn biết thêm các kiến thức, hiểu thêm về yếu tố này nhé.